“Publicatie outcomes kankerbehandelingen kunnen patiënten steunen bij beslissingen”
Tijdens het vierde European Cancer Forum op 7 december in Brussel ontspon zich een boeiend debat in de sessie ‘Pull up the focus on early stage cancer’. Enkele uitspraken: “De toegang tot toepasselijke patiënteninfo moeten we versnellen, een Europees kankerplan dringt zich op.” “Laten we de enorme informatiestroom doelgerichter aanwenden”, luidde een andere oproep. Dat meer en meer ziekenhuizen hun overlevingsratio en outcomes publiceren, kan de patiënt helpen bij beslissingen over zijn behandeling, heette het nog.
Een opmerking van een cardioloog in de zaal, zelf kankerpatiënt, stond symbool voor de huidige stand van zaken voor de patiënt. Zelfs als hoogopgeleide had hij geen flauw benul van wat zijn borstkanker inhield. “Ik was zeer blij met de informatie die ik vond op de site van een patiëntenorganisatie waardoor ik meer inzicht kreeg.”
Vanuit het panel reageerde Antonella Cardone, CEO van de nog nieuwe organisatie ‘Cancer Patients Europe’ dat we nog veel meer de professionals moeten responsabiliseren “als zelfs een cardioloog niet verstaat waar de oncoloog het over heeft”.
Eerder brak MSD-vicepresident en hoofd EMEAC marketing oncologie dr. Klaus Feldmann een lans voor meer openheid van de ziekenhuizen. “Veel ziekenhuizen publiceren nu hun resultaten, overlevingsratio en outcomes. Soms ligt dat nog wat delicaat wegens de competitiviteit. Maar als patiënt verkies ik ziekenhuizen met hogekwaliteitsbehandelingen.” Panellid Tanja Spanic sloot zich daarbij aan. Namens de werkgroep patiëntenbelangen in de non-profitorganisatie Europa Donna – ze bestempelt zichzelf als ‘borstkankeroverlever’ – pleitte ze voor meer actie om kankercentra die veel ervaring opbouwden, te certificeren.
Ook Johan De Munter (European Oncology Nursing Society) gaf mee dat het succes van een kankerbehandeling sterk verschilt naargelang de plaats waar je behandeld wordt. Voor België behelst dat verschil een factor 20 als het gaat om pancreaskanker, voor Duitsland een factor 14. “Wij als gezondheidswerkers moeten vooral samenwerken. Referentiecentra kunnen mee een oplossing vormen met hun expertise. Communicatie wordt uiterst belangrijk in die aanpak, maar ook de eerste lijn, de huisarts en communityzorg hebben een rol te spelen. Benchmarking drijft innovatie en ondersteunt gezondheidsbeslissingen, ook voor patiënten. Nu krijg je als patiënt soms meer info bij de aankoop van een nieuwe auto dan voor een kankerbehandeling.”
Datagebaseerd
De stap naar de patiënt via gepaste informatie en health literacy is inderdaad cruciaal, wat dr. Feldmann als volgt illustreerde: “Er bestaan tonnen biomarkers volgens onderzoek, maar ze moeten gelinkt worden aan de juiste behandelingsopties, doelgericht. Daarvoor specifieke patiënten(groepen) identificeren is cruciaal. Beide gaan hand in hand.”
Nochtans kennen heel wat Europese landen vandaag een nationaal kankerplan, maar voor Antonella Cardone volstaat dat niet. “We hebben een gemeenschappelijke sturing nodig via een Europees kankerplan dat geïmplementeerd moet worden. Ik verwacht daarvan een eerste evaluatie in 2024. Europa werkt ook nog met silobudgetten omdat gezondheid gezien wordt als kost. Nochtans is het precies een investering.”
“Waar zien we concreet the return on investment? Dat is de vraag. Denk aan de weerslag op de arbeidsmarkt, aan het welvaartsysteem. Laten we dus tevens indirecte kostenbesparingen meerekenen.”
Wat dr. Klaus Feldmann deed opmerken: “Je moet overtuigen tot investeren op basis van data. Kanker is geen doodvonnis. Ik ben een wetenschapper en baseer me op data om tot actie over te gaan. Laten we collectief meer investeren in de klinische praktijk. Voor longkanker worden patiënten vaak nog tamelijk laat gediagnosticeerd. Het komt er verder op aan om van het EMA (European Medicines Agency) sneller labels te krijgen.”
Antonella Cardone sloot af in dezelfde zin: “Nieuwe innovatieve behandelingen en diagnostische tools zijn waardeloos als ze we ze niet vroeg kunnen inzetten. Dan is 90% van die kankers niet te genezen. Laten we samenwerken met politici en academici, eerst en vooral voor longkanker omdat dat in Europa kanker nummer 1 is. Andere kankers kunnen dan volgen op basis van die werkwijze.”
Dit is een mededeling van de laboratoria MSD. Dit nummer werd mogelijk gemaakt dankzij de steun van MSD. De inhoud ervan weerspiegelt de opinie van de auteurs en niet noodzakelijk deze van MSD.